Waa sanad iyo wax yar intii ka soo wareegatay 26 june 2010 ee horseedatay in ay baal sooyaal taarikheed Somaliland kanoqoto taladii dalkana ay la wareegtay dawalada maanta haysa iyada oo weli loo raacin karo in ay cod aqlabiyad ah ku heleen
Xiiso badan oo ii hayay ma jirin in aan wax ka sheego ama qoroba xaalada dalka dhinacna aan u filaayo baxaad hawleedka hortaal dalwad cusub waxay tahay kalin dhiirgelina anan ku laahayn in silaanyo iyo kulmiye talada la wareego ,hadana wax badan ma jirin aan ahayn in wax lagu darsado aan ahayn sil aanyaa gabay
Se maanta oo sanad ka soo wareegay waxad modaa in la hayo wax badan oo wax laga qoro Siilaanyo iyo Safarkisa dibada China mise Honkong , Alshabaab , Xisbiyada cusub , Aamin Caamir rayigiisa Somalilnad iyo Reer Waqooyi , Faysal cali wareebe iyo yaa reer Hargysa ah ,Condemka iyo MCH yada in layqu qaybiyo (Kusoo dhawada doodaha cusub ee isbedlka) Kalagii Saxane maxaa aamusiyay , galbeed iyo Bari burco xataa kubadii , ha soo koobinba :
Hadaba hadaan u soo noqodo mawduuca waxaa laga yaaba in dad igu ilaaqaan qoraalakan oo is odhan karaan wa degdeg madaxwaynaha iyo dawladu waqti ayay u baahanyihin In badan waxa socotay si cad iyo xanba saxaafada, shacabkuna isla dhex marayay intii S iilanyo madaxwayne noqday iyadoo CV siilaayo yahay mid la mid ah heesaha Frank Sinatra isagoo labatan gaadhin Jamcad London u qabtay, isaga oon sodon gaadhin madax ka noqday wasarada qorshaynta , isaga oon afartan gaadhin wasiir buuxa Wasir ka noqday dawladii somaliya , isagoo konton gaadhin waxkasta haysta u dulqaadan wayay dhibtii haystay dadkiisa qaaxo iyo qori qaatay ahaa mujaahidkii ugu waqti dheeraa hogaan SNM , isagoo 70 gaadhin mucaarad ilaa madaxwayne qaran noqaday halkii ugu saraysay gaadhay kursigii iyo gurigii Morgan hadana hoos u soo dhaadhacay dib isagu noqday maanta kaalintiisa lagu sifayn karo inaanu waxba war u ahayn, dayrka gaadhin sida la leeyahay Hirsi iyo Cukuse wax u ahyaan , hadaba waxaa meesha yaal ma la odhan karaa maanta siilanyo waa spent force . hadii anay sidaa hayn wax iswaydiin leh maxay madaxtooyadu igu dulqaadan hadal haynta intaa leeg iyada oo aynu ka wada dhereg sanahay dhibta ay k u keenayso dalka iyo umadii doortay iyo guud aahan siyaasada mandqada in maanta kalsooni daro iyo tuhun caafimaad yimaado iyana waxa suaal ah ma looga bartay madaxwaynayaashii horee la midka ahaa ee soo maray mase u dulqaadan jireen ,Waxay ila tahay cida ugu wayn ee aamusnaanta iyo qarinta intaa leeg ay dhibaato ku keenayso in ay tahay siilanyo sidii hawl maalmeedkiisa u wadan lahaa iyada oo umada iyo dalkuba si gaar ah u eegayo wax uu qabto . hadii la doonayo in somaliland hore u soctona waa in siilanyo loogu celiyaa hadii u dul qaadashada wasirdaa iyo xubnahaa loo hadal haynta badan yahay sidaa tahay inaan wax badan oo dawladadadu kaga duwanayysaa aanay jiri doonan tii aad dhaxshay aadna la mid noqon doonto Boqor Metternich kii Austaria madaxa u ahaa 1848 isagoo da ah dhagalaantuna ugu darsanayd ee ay u saamaxi kari wayday inuu maqlo dadkii qasrigisaa madaxtooyada u ahaa horteda ka gadooday, ee markii qallalaasahu bilaabmay gundahana laysala soo galay ku cararay ku kalsoonahisii Rochefoucaul Liancourt( Hirsga maanta) si uu u waydiiyo ”waar maxaa dhacay waa maxay fawdadu ” Maxuu ugu jawaabay Liancourt ”’ Maya Mudane fawdo maahe waa Kacdoon Kacaan”’ Waxaan garan kari lahay in Hirsi intaa fahmi karo Taana maalin kale ayaan dib ugu dhiganayaa
Iyana waxaa xaqiiqo ah yaan la aqoonsanbe in somaliland leedahay waxii la halmaali jiray haykal dawladnimo calan , madaxtooyo, somalilandshillings iwm iyo dimiquraadiyad halku dhigeeduna yahay ( mid inaga inoo gaar ah) sidii hantiwadagii cilimiga ku dhisnaa oo kale meel laysagu keenay xeerkii iyo dawladnimbadii aduunka la wadagno in madaxwaynha gogaanka laga leeyahay eeda iyo danbigeedana cida a dusha laga saaro mana aha wax Africa ku cusub ama kacaan ha ku yimaado ama code . Captain Jerry Rawlings markii u ugu awooda waynaa waxaa la soo sheegi jiray inaanu Wasiir eryi kari jirin ilaa ay ka timaado maamada xanta taalayna ahayd in wasiradisu iyo madaxdu ay isku dayi jireen in ay raali galiyaan maamada si isna raali u noqdo Ismaciil yare wasiirkeenii ha la waydiiyo? Markii xaalada Ivorycoast ka sii daraysayna waxaa dhagahena ku soo dhacayay in dhibtu aanay Ahayn Gbagbo laakin maaamadiisa Madame Simone gbagbo anaay u ogalyn in haba yaraate in uu tanasulo . Tani inaga inoo goor maha?
Hassan Barud
Oslo Norway
barud10@hotmail.com